Bij de afgelopen Europese Parlementsverkiezingen bleek opnieuw dat de rol van rechts-nationalistische partijen nog lang niet is uitgespeeld. Historicus en politicoloog Kemal Rijken volgt in zijn boek Eigen volk de weg die deze partijen de afgelopen decennia hebben afgelegd in West-Europa, en beschrijft hoe ze van paria’s uitgroeiden tot een politieke factor. ‘Je hoeft het niet met rechts-nationalistische partijen eens te zijn, maar als ze in het parlement komen, moeten ze mee kunnen doen.

Laten we beginnen met de actualiteit: de PVV – toch een prominente actor in uw boek – is inmiddels voorbijgestreefd door een rechts-nationalistische concurrent in de vorm van Forum voor Democratie. Hoe verklaart u dat?
‘Het verlies van de PVV komt deels voort uit het feit dat Europa minder urgent voor Nederlandse kiezers is dan vijf jaar geleden. Met de Eurocrisis zag het er destijds naar uit dat we financieel het schip in konden gaan, maar die problematiek speelt nu even niet meer. Geert Wilders blijft echter heilig geloven in het idee dat Nederland uit de EU moet stappen en de grenzen moet sluiten, maar veel mensen zien dat niet zitten. Nederlanders zien Europa als een praktisch project en beschouwen het op een zakelijke manier, iets waar het land economisch profijt bij heeft. Tegelijkertijd kun je stellen dat Wilders’ stijl hem wellicht genekt heeft: hij was weinig zichtbaar in de campagne en stuurde vooral boze tweets de wereld in. Hij verscheen nauwelijks in talkshows, terwijl concurrent Thierry Baudet juist heel zichtbaar was. In die zin is de populariteit van Wilders misschien wel over het hoogtepunt heen.’