Volgens Maarten van Rossem is het 28-punten vredesvoorstel voor Oekraïne een dictaat dat neerkomt op capitulatie. Hij roept Europa op zijn verantwoordelijkheid te nemen, gezien de veiligheid van het continent op het spel staat. Verder onderzoekt hij of de populariteit van Donald Trump inmiddels over zijn hoogtepunt heen is. ‘Opmerkelijk is de breuk met Marjorie Taylor Greene, een van de allergrootste gekken in Trumps kring en jarenlang een uitgesproken voorstander van de Make America Great Again-agenda.’

Bestel losse nummers van Maarten! of word abonnee

Maarten: ‘Onlangs brachten Washington en Moskou een vredesvoorstel voor de oorlog in Oekraïne naar buiten, dat 28 punten telt. Daarop kwam stevige kritiek van zowel Oekraïne als van Europa, omdat de voorwaarden volstrekt onacceptabel zijn. In feite is het plan niet meer dan een Google-vertaling van Poetins verlanglijstje, waarmee Trump akkoord ging als een soort Sinterklaas die uitsluitend cadeaus uitdeelt aan zijn partner in crime. Oekraïne zou onder meer grote delen grondgebied moeten afstaan aan Rusland, zijn krijgsmacht moeten halveren, af moeten zien van NAVO-lidmaatschap en Russisch officieel als nationale taal moeten erkennen.

‘Trump is een soort Sinterklaas die uitsluitend cadeaus uitdeelt aan zijn partner in crime’

Het plan zet president Zelenski met de rug tegen de muur. Als hij niet vóór donderdag instemt, beëindigen de Amerikanen de wapen- en inlichtingensteun. Zelenksi zal de Amerikanen niet op de tenen willen trappen en het hardop durven te zeggen, maar dit vredesplan is schandelijk broddelwerk eerste klas. Oekraïne kan dit natuurlijk onmogelijk accepteren. Waarom zou je vier jaar vechten voor iets wat je vervolgens cadeau moet geven aan de agressor? Het is een dictaat dat neerkomt op capitulatie.’

Europa moet opstaan

‘Afgelopen weekend kwam Europa met een aangepast 19-punten vredesplan. In Genève ging de Amerikaanse delegatie, onder leiding van minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio, opnieuw met Oekraïne om tafel. Dit keer met iets meer oog voor wat Kiev zelf wil. Het Europese voorstel moet voorkomen dat Oekraïne wordt gedwongen tot een akkoord dat vooral Poetins belangen behartigt. Hoeveel daarvan uiteindelijk overeind blijft, zullen we moeten afwachten.

De oorlog in Oekraïne is voor Poetin hoe dan ook een militair avontuur gebleken dat veel duurder en minder succesvol is uitgepakt dan hij had gehoopt. Dat Rusland aan het oostfront nauwelijks terrein wint en ondertussen tienduizenden soldaten verliest, maakt duidelijk dat Poetin dit onmogelijk eindeloos kan volhouden. Daarom aast hij op een vredesvoorstel dat hij thuis kan verkopen als een overwinning.

‘Wie afspraken maakt met Poetin, weet zeker dat hij zich er niet aan zal houden’

Ook Trump hoopt via Poetin een deal te sluiten die hij als persoonlijk succes kan presenteren. Of hij zich daarbij onder druk laat zetten door zijn Russische held? Ik heb werkelijk geen idee. We kunnen immers niet in het brein van een volslagen idioot kijken. Trump is volkomen onvoorspelbaar. Maar zijn drijfveer is helder: hij wil trofeeën pakken, ook als de verdiensten uiterst twijfelachtig zijn. Want wie afspraken maakt met Poetin, weet zeker dat hij zich er niet aan zal houden. Poetin is in de geschiedenis een volstrekt gewetenloze en onbetrouwbare figuur gebleken.

Daarom wordt het hoog tijd dat Europa krachtig optreedt en zijn verantwoordelijkheid neemt. Uiteindelijk staat hier de Europese veiligheid op het spel. Ik vind het dan ook uiterst betreurenswaardig dat Europa niet een steviger standpunt inneemt. Tot nu toe ontbreekt elke vorm van moed en standvastigheid. Om Wilders’ woorden te lenen: het is tamelijk slappe hap, en dat terwijl Europa voor een duurzame oplossing voor de vrede in Oekraïne juist onmisbaar is.’

Barsten in het MAGA-kamp

‘Maandag kreeg Trump een juridische tik te verduren. Twee strafzaken die hij had aangespannen tegen James Comey, de voormalige directeur van de FBI, en Letitia James, de openbaar aanklager van de staat New York, werden door de rechter van tafel geveegd. Die beslissing is een duidelijke tegenslag voor Trumps pogingen om zijn politieke tegenstanders de mond te snoeren en het rechtssysteem naar zijn hand te zetten.

Ondertussen heeft de extreem-rechtse Marjorie Taylor Greene haar vertrek uit het Amerikaanse Congres aangekondigd. Lange tijd gold MTG als een van Trumps loyaalste bondgenoten, maar haar eis tot volledige openbaarmaking van het Epstein-dossier leidde tot gebakkelei met Trump, waarna hij zijn steun introk. Hij beschuldigde haar van verraad en noemde haar een “schande voor de Republikeinse partij”. De breuk is opmerkelijk, omdat MTG tot de allergrootste gekken in zijn kring behoorde en jarenlang een uitgesproken voorstander van de Make America Great Again-agenda was.

Volgen er nu meer scheurtjes in het MAGA-blok? Is Trumps invloed eindelijk tanende? Zijn MAGA-leger op social media blijkt immers bij nadere inspectie grotendeels te bestaan uit nepaccounts uit Nigeria en Rusland. Zelden heeft een Amerikaanse president zo beroerd in de peilingen gestaan. Bovendien zijn Amerikanen diep ontevreden over de economische situatie. Wat betekent dit voor de midterms van 2026?

Voorzichtigheid is hier geboden: een jaar in de Amerikaanse politiek is een eeuwigheid. Het idee dat Trump de Republikeinse partij laat imploderen is vooral wishful thinking.

‘In Europa ontbreekt het aan elke vorm van moed en standvastigheid’

Ook van dat bezoek van Zohran Mamdani aan het Oval Office moeten we niet te veel verwachten. De ontmoeting tussen Trump en de burgermeester van New York verliep buitengewoon gemoedelijk. Trump was ongebruikelijk mild, terwijl het progressieve tegengewicht binnen de Democratische Partij hem eerder nog een fascist noemde. Toch moeten we daar niet te veel achter zoeken. Het is politieke poppenkast.

Laten we ook niet vergeten dat New York heel weinig met de rest van Amerika te maken heeft, het is een wereld op zichzelf. De populariteit van Mamdani zegt dan ook niets over bredere electorale ontwikkelingen en successen.

Trump kan als president nog steeds veel schade aanrichten, en Amerika heeft dat volledig aan zichzelf te danken. Zelf heb ik al enige afstand genomen van de Amerikaanse politiek, en dat is wel zo rustig. Ik ben steeds meer geneigd om de Verenigde Staten in hun eigen sop gaar te laten koken.

Maar het blijft dieptreurig dat het land wordt geleid door een halfgare schetsfiguur – waarschijnlijk de meest financieel criminele president die de Verenigde Staten ooit hebben gekend. Wat mij betreft mag Trump het dak op, hopelijk geeft de Sint hem daar een klein zetje.’