Coen Brummer: ‘De liberalen waren ambitieuze hemelbestormers’
Door Sophie Zwaal
De luide stem van rechtspopulisten vereist een duidelijk geluid van liberalen. Coen Brummer en Daniël Boomsma zijn beiden verbonden aan de Mr. Hans van Mierlo Stichting, het wetenschappelijk bureau van D66, en stellen dat de geschiedenis van het liberalisme, die zich voorheen vooral richtte op de conservatieve tak van de stroming, aan vernieuwing toe is. Aan de hand van 41 vensters vertelt de Canon van het sociaal-liberalisme de ontwikkeling van de politieke stroming die in de afgelopen honderdvijftig jaar aan de wieg stond van veel sociale vooruitgang.
Waarom is er behoefte aan een canon van het sociaal-liberalisme?
‘Als het in Nederland over liberalisme gaat, denken veel mensen aan de VVD, een kleine overheid, veel asfalt en lage belastingen. Maar er is ook een ander verhaal te vertellen over het liberalisme.
In dit boek behandelen wij een vorm van liberalisme met veel meer ambitie. We leggen de nadruk op sociale rechtvaardigheid, hervormingsgezindheid en vooruitstrevendheid. De liberalen waren hele ambitieuze hemelbestormers, maar na de Tweede Wereldoorlog kwam het liberale etiketje bij de conservatieve liberalen van de VVD te liggen. Daarom moeten wij de geschiedenis van het liberalisme opnieuw neerzetten.’
Het boek bestaat uit 41 vensters met elk een concrete historische gebeurtenis, zoals een Kamerdebat of een nieuwe wet. Hoe hebben jullie de vensters gekozen?
‘Het lastige aan een canon is het kiezen van gebeurtenissen die cruciaal zijn voor de geschiedenis die je bespreekt. Waar stop je, wat hoort er in en wat niet? We hebben daarom een academische studiemiddag georganiseerd met een aantal politicologen en historici die zich bezighouden met de ontwikkeling van de Nederlandse politiek in de afgelopen twee eeuwen. Redactioneel hebben we de vraag gesteld welke concrete gebeurtenissen veelzeggend zijn voor het liberalisme. Het kinderwetje van Van Houten zegt bijvoorbeeld veel over hoe het liberalisme veranderde in de jaren 1870. Het venster over Michel Joëls die in 1929 de Vrijheidsbond verlaat hadden we in eerste instantie niet op ons netvlies, maar bleek een mooie parallel met latere politici die uit de VVD stapten.'
Hoe hebben sociaal-liberalen zich onderscheiden van conservatieve liberalen?
‘Een belangrijk verschil is hun interpretatie van vrijheid. In de selectie van de canonvensters was het criterium of een gebeurtenis veel zegt over de manier waarop liberalen vrijheid interpreten. Sociaal-liberalen hebben een positief vrijheidsbegrip, dat is een politiek ankerpunt waaraan je sociaal-liberalen kunt herkennen in de afgelopen honderdvijftig jaar. Ze geloven dat vrijheid niet zomaar uit de lucht komt vallen, en vrijheid is voor hen niet alleen de afwezigheid van regeltjes, maar ook de mogelijkheid om je te ontwikkelen en ontplooien als individu. Simpel gezegd: Als iemand nooit heeft leren lezen, ben je volgens sociaal-liberalen niet daadwerkelijk vrij om een boek te lezen. Hiermee onderscheiden ze zich van conservatieve liberalen.
Voor sociaal-liberalen is vrijheid niet alleen de afwezigheid van regeltjes
Welkom bij Maarten!
Maak eenmalig een gratis account aan en krijg toegang tot al onze artikelen. Lees gratis op onze site en ontvang elke twee weken nieuws, diepgravende artikelen, interviews, evenementen en acties van Maarten! in uw mailbox.
InloggenRegistreren
