Van de aantreding van paus Leo XIV tot Israëls nieuwe plannen voor Gaza: Maarten van Rossem bespreekt de ontwikkelingen op het wereldtoneel. Verder hoopt hij van harte dat alle eindexamenleerlingen dit jaar zullen slagen. ‘Het moment dat ik vrijkwam uit die goedaardige goelag van de middelbare school, is misschien wel het meest bevrijdende moment van mijn leven geweest.‘

Gepubliceerd op 14 mei 2025.

Volg Maartens kritische gedachtegang ook via zijn eigen tijdschrift. Bestel losse edities van Maarten! of word abonnee

Maarten: ‘Ik vond de media-aandacht voor de verkiezing van de nieuwe paus sterk overtrokken. Heel eerlijk gezegd kan het mij niet zo heel veel schelen wie paus is. Uiteindelijk is de invloed van een paus op het wereldpolitieke toneel toch relatief beperkt. The New York Times hoopt dat deze gematigde Amerikaanse stem op het wereldtoneel misschien zal helpen om de huidige geopolitieke spanningen te stabiliseren,  maar ik heb weinig hoop. Je bent tegenwoordig verrast dat er ergens nog een fatsoenlijke Amerikaan te vinden is, maar ik koester geen illusies dat deze paus Donald Trump kan afremmen.’

Kritiek op Gaza-offensief

‘De plannen van president Benjamin Netanyahu om de Gazastrook helemaal in te nemen zijn in feite weinig verrassend. Wat de Israëlische regering doet, gedaan heeft en nog van plan is te doen, is schandalig disproportioneel.

Zelfs in Nederland, een land dat langdurig meer pro-Israël was dan Israël zelf, is er nu geleidelijk aan onrust aan het ontstaan onder de bevolking en in de politiek. Er worden onderzoeken ingesteld en Brussel is gebeld. Eindelijk begint bij de Nederlandse regering het besef in te dalen dat Israël een gewelddadige en feitelijk koloniale mogendheid is. Maar of deze kritiek verder zal gaan dan heel erg late en aarzelende kritiek? Ik betwijfel het nu de PVV in de regering zit. Israël is alles voor Wilders.

Het zal sowieso weinig uitmaken wat Nederland van de situatie vindt. Trump staat voor honderd procent achter Israël, waardoor Netanyahu zich gesterkt voelt zijn plannen ten uitvoer te brengen. Dit zal geen tweestatenoplossing behelzen, maar een eenstaatoplossing met verschrikkelijke gevolgen voor de Palestijnen in Gaza en op de Westoever.

Dan moet je er altijd bij zeggen dat Hamas ook verschrikkelijk is, maar wat Israël doet is in strijd met alle internationale afspraken, regelingen en verdragen.’

‘Dit zal verschrikkelijke gevolgen hebben voor de Palestijnen in Gaza en op de Westoever’

Geschiedeniscanon moet op de schop

‘Inmiddels zijn de centrale eindexamens in Nederland begonnen. Ik hoop dat iedereen die zich door deze stressvolle periode heenploetert, zal slagen. Ikzelf ben uiteindelijk pas na een herexamen Frans geslaagd. Het moment dat ik vrijkwam uit die goedaardige goelag van de middelbare school, is misschien wel het meest bevrijdende moment van mijn leven geweest.

Ik ben benieuwd wat de geschiedenisleerlingen dit jaar voorgeschoteld krijgen. Ik heb vorig jaar het HAVO-eindexamen nagekeken en wat daarin stond, vond ik volslagen idioot. Het examen van vorig jaar bestond hoofdzakelijk uit krankzinnige feitjes. Van grotere structuren was er maar weinig te bekennen. Dat gaat in tegen alles wat geschiedenis moet zijn.

Ik ben een groot voorstander van een volledige en ingrijpende herziening van de geschiedeniscanon. Ik zou zelfs bereid zijn om daar in commissieverband over te vergaderen, want wat scholieren nu moeten leren kan als niet anders worden beschreven dan een volledige ontsporing.

De inhoud is eerder een uiting van wat modieus is in de geschiedenis, dan van wat leerlingen eigenlijk zouden moeten weten. Slavernij is een van die modieuze onderwerpen die er maximaal moet worden ingeperst. Nederland heeft een rol gespeeld in de slavernij, maar bij mijn weten is dat vrij beperkt in vergelijking tot andere Europese landen. Maar ja, geschiedschrijving is geschiedschrijving van de eigen tijd.’